KEMAH BEŞİKLİ KÖYÜ ARDOS GÖLLERİ

Kemah Beşikli Village Ardos Lakes

Doç. Dr. Necdet TOZLU

         Kemah’a bağlı olan Beşikli köyü, Erzincan şehir merkezine 30 kilometre mesafede; Erzincan-Kemah yolu üzerindedir. Köyün eski adı “Ardos”tur. Köy sınırları içinde “Büyük Ardos” ve “Küçük Ardos” adlarında iki göl vardır. Büyük Ardos, daha yukarıda yer alır. Karadağ’ın yamacındaki göller, Beşikli (Ardos) köyünün ilk yerleşim alanlarıdır. Göller, Karasu havzasına ve Munzur sıradağlarına bakar. Büyük Ardos gölü, yıldız şekliyle dikkat çekmektedir.

 

         Küçük Ardos gölünün etrafında hâlâ yerleşim mevcuttur ve daha küçük yüzey alanına sahiptir. İki göl de oldukça izole hâldedir.

         Pek bozuk bir toprak yolla göllere ulaşmak mümkündür. Büyük Ardos’un etrafında yürüyüş yolu, söğüt ağaçları ve piknik masaları vardır. Beşikli (Ardos) köyünün gurbetçileri yaptırmıştır.

 

         Beşikli köyünde ikamet edenlerin büyük kısmı, Alevi dede ocaklarına mensuptur. Pek çoğu, Alevi toplumu içinde dedelik görevi üstlenmektedir. Rivayetlere göre; Beşikli (Ardos) köyü 1800’lü yıllarda 80-120 hane olarak Büyük Ardos’un etrafında imiş. Köyün orada olma sebebi ise köylülerin devletin vergi memurlarından ve eşkiyalardan uzakta ve gözden ırak bir yerde yaşama isteğinden kaynaklı imiş. Ardos köyü, yedi tasurlu köyden biri (Ardos, Brastik/Söğütözü, Ekerek, Mezra, Sürek, Hanzar/Dumanlı, Yastıktepe/Perçenç) kabul edilir. Bu yedi köyün ahalisi, XVI. yüzyılda Elazığ’dan gelmiş bir aşirete mensup imiş.   (KK 1); (KK 2). İnanışa göre Büyük Ardos’un dibi yoktur[1] ve bu göle düşen bir eşya, Küçük Ardos’tan ya da Beytahtı’nda bulunan Beytahtı Gölü’nden çıkmaktadır. Beytahtı Gölü; Kemah yolu üzerinde yolun sol tarafında, Dumanlı Boğazı’nın hemen başlangıç kısmında, tren yolu ile yol arasında yer alır.[2]


[1] Beşikli köyü eşrafından Mustafa Kurt, 2018 yılında bir sandalla göle açılıp gölün pek çok noktasından derinlik ölçümü yapmış; en derin noktanın 25 metre civarında olduğunu kaydetmiştir.

[2] Bahsi geçen Beytahtı Gölü ile Büyük Ardos Gölü arasında yaklaşık yirmi kilometre mesafe vardır. Fiziksel olarak bu inanışın doğruluğu pek de mümkün değildir.

 

 

         Başka bir inanışa göre; Büyük Ardos Gölündeki balıklar kutsaldır. Bu balıkları avlayıp yiyen her kim olursa olsun musibete uğramaktadır. Komşu köylerden birinin buna inanmayarak göldeki balıklardan avlayıp yediği ancak çok kısa zaman sonra traktör kazası geçirerek öldüğü anlatılmaktadır. İyi niyetli ve temiz kalpli kişilerin Büyük Ardos Gölü etrafında ak sakallı bir pir görebileceklerine inanılır; bu piri inançsız ve kötü niyetliler göremez. Ayrıca iyi niyetli kişilerin gölün suyunu da süt beyazı olarak gördüğüne inanılır. Bu pir görüldüğü vakit; ondan dilenen şeylerin gerçekleşeceğine inanılır. Büyük Ardos Gölü etrafında vakit geçiren, kalben inanarak oradaki pirin ve kutsal balıkların hürmetine şifa dileyen kişilerin şifa bulacağına inanılır (KK 1); (KK 2).

 

Kaynak Kişiler:

(KK 1): Mustafa Kurt, Kemah Beşikli Köyü, Emekli Yönetici, Ortaokul, 70 Yaşında.

(KK 2): Hüsnü Akdoğan (Cinco Dede), Kemah Beşikli Köyü, Emekli, Ortaokul, 70 Yaşında.

 

TOP